6 zmian w fundacji rodzinnej, które wchodzą w życie 22 maja

22 maja 2023 roku wchodzi w życie ustawa o fundacji rodzinnej (FR), jak również pierwsze (istotne) zmiany w tej ustawie, przygotowane jeszcze przed rozpoczęciem jej obowiązywania.

Oto 6 rzeczy, które należy wiedzieć o zmianach w FR:

1. CIT estoński można łączyć z fundacją rodzinną

Ustawodawca umożliwił polskim przedsiębiorcom, którzy zdecydowali się na opodatkowanie swoich spółek CIT-em estońskim również skorzystanie z dobrodziejstw fundacji rodzinnej.

W pierwszej wersji ustawy zakazywał takiego połączenia, co w praktyce oznaczało wybór na zasadzie albo CIT estoński, albo fundacja rodzinna. Na szczęście w porę się zreflektował i po 22 maja br. zarówno fundatorzy, jak i beneficjenci fundacji rodzinnej będą mogli być jednocześnie wspólnikami w spółkach rozliczających się CIT-em estońskim.

2. Obniżenie opodatkowania PIT dla dalszej rodziny fundatora przy wypłacie świadczeń z fundacji rodzinnej z 15% na 10%

chodzi o pierwszą i drugą grupę podatkową, tzn.

• małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów, oraz
• zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

3. Ukryte zyski

Ustawodawca zdecydował się wprowadzić ten sam wentyl bezpieczeństwa, co w przypadku przepisów o CIT estońskim i wprowadził pojęcie tzw. „ukrytych zysków” również do rozliczeń z fundacją rodzinną. W praktyce ma to służyć unikaniu wykorzystywania FR wyłącznie jako narzędzia optymalizacji podatkowej.

Oznacza to, że opodatkowane 15% CIT-em będą:

• świadczenia wypłacane beneficjentom (art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej)
• mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej
• świadczenia w postaci ukrytych zysków

Przez ukryte zyski ustawa rozumie:

1. odsetki, prowizje, wynagrodzenia i inne opłaty od jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej fundacji rodzinnej przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
2. darowizny lub inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia, inne niż świadczenia, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, przekazane, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz beneficjenta, fundatora, podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
3. świadczenia na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną z tytułu:
   – usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
   – wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości niematerialnych,
4. różnicę między wartością rynkową transakcji określoną zgodnie z art. 11c ustawy o CIT a ustaloną ceną tej transakcji – w przypadku innych niż określone w pkt 3 transakcji między fundacją rodzinną a beneficjentem, fundatorem, podmiotem powiązanym z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
5. pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi w tej części, która podlegała zwrotowi w danym roku podatkowym i nie została zwrócona do dnia upływu terminu złożenia deklaracji, za ten rok podatkowy;
6. pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.

4. Opodatkowanie przychodów fundacji rodzinnej z najmu i dzierżawy przedsiębiorstwa 19% stawką CIT

Ustawodawca zdecydował się wyłączyć ze zwolnienia podmiotowego FR przychody z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany. W związku z tym przychody takie będą opodatkowane standardową stawką CIT.

5. Opodatkowanie fundacji rodzinnej w organizacji

Ustawodawca uszczelnił system wykluczając zwolnienie podmiotowe w CIT dla fundacji rodzinnej w organizacji, która powstałaby na mocy aktu notarialnego i w terminie sześciu miesięcy nie zostałby złożony wniosek o jej rejestrację. Taka fundacja rodzinna w organizacji utraci swoje zwolnienie podatkowe z CIT z mocą wsteczną od dnia sporządzenia aktu założycielskiego lub testamentu.

6. Wyłączenie limitu 3 mln zł w zaliczaniu wydatków związanych z finansowaniem dłużnym do kosztów podatkowych

W przypadku, gdy wydatki te wiążą się uzyskaniem, bezpośrednio lub pośrednio, środków finansowych od FR. Czyli np. odsetek od pożyczek wypłacanych na rzecz FR.

Chcesz wiedzieć więcej o fundacji rodzinnej? Zachęcamy do zapoznania się z naszymi poprzednimi wpisami:

• 10 rzeczy, które musisz wiedzieć o fundacji rodzinnej

• Ustawa o fundacji rodzinnej – aspekty podatkowe

• Fundacja rodzinna, czyli powrót do Starożytnego Rzymu