Zmiany w CIT

25 sierpnia 2022 roku do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zmiany w CIT) oraz niektórych innych ustaw.

Aktualnie, 10 października ustawę przekazano do podpisu Prezydentowi RP.

Projekt ustawy dotyczy kilku kluczowych obszarów. Wśród nich pojawia się przede wszystkim: minimalny podatek CIT, „ukryte dywidendy”, podatek od przerzuconych dochodów. Dodatkowo również podatek u źródła, koszty finansowania dłużnego, polska spółka holdingowa, ryczałt od dochodów spółek, podatek od przychodów z budynków oraz dokumentacja cen transferowych.

 Poniżej przedstawiamy najważniejsze wybrane informacje na temat wprowadzonych zmian.

1. Minimalny podatek dochodowy

Minimalny podatek dochodowy uregulowany został w art. 24ca ustawy CIT, a wprowadzony został wraz z ustawą z 29 października 2021 r. – tak zwanym Polskim Ładem 1.0.

Po pierwsze, ustawa przewiduje zwolnienie z opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym (art. 38hb ustawy CIT) w okresie 2 lat, tj. od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.

Równocześnie, projekt wprowadza zmiany w konstrukcji samego podatku polegające w szczególności na:

• podwyższeniu do 2% wskaźnika rentowności,

zmianie metodologii jego wyliczania poprzez wyłączenie:

• z kosztów uzyskania przychodów – opłat z tytułu umowy leasingu, w tym odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wykorzystywanego na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, podczas gdy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający,
• z przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów – a więc wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej,
• z kosztów uzyskania przychodów – określonej wartości (20%) kosztów z tytułu wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne, a także wpłat do PPK,
• z kosztów uzyskania przychodów wzrostu wartości energii elektrycznej, cieplnej i gazu przewodowego w odstępach rocznych, czy wartości podatku akcyzowego (przy uwzględnieniu także obrotu wyrobami akcyzowymi), podatku od sprzedaży detalicznej, podatku od gier, opłaty paliwowej, opłaty emisyjnej;
• wprowadzeniu alternatywnej metody ustalania podstawy opodatkowania – wg wyboru podatnika, tj.:

-podstawa opodatkowania to 3% przychodów, albo

-podstawa opodatkowania to 1,5% przychodów + obecne elementy wyliczania podstawy opodatkowania (tj. koszty pasywne – finansowanie dłużne i usługi niematerialne);

modyfikacji dotychczasowych wyłączeń i rozszerzeniu tego katalogu dodatkowo m.in. o:

• podatników CIT, których roczne przychody nie przekraczają 2.000.000 euro (tj. tzw. małych podatników),
• spółki komunalne,
• podatników, jeżeli większość przychodów zostało osiągniętych w wyniku świadczenia usług ochrony zdrowia,
• podatników, których rentowność w 1 z 3 ostatnich lat podatkowych była powyżej wskaźnika 2%,
• podatników postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym.
• Proponowane zwiększenie wskaźnika rentowności decydującego o „wejściu” w zakres opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym jest mitygowane przez pozostałe zawarte w projekcie rozwiązania, tj. w szczególności liberalizację sposobu liczenia rentowności, dodatkowe wyłączenia spod tego podatku, jak również uproszczenie sposobu kalkulacji podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym (alternatywna podstawa opodatkowania).

2. Uchylenie przepisów o „ukrytych dywidendach” (ustawa z 29 października
2021 r.)

Zgodnie z nowelizacją uchylone zostaną przepisy o ukrytej dywidendzie.

Były to świadczenia, których wartość zależy od zysku. Niestety brzmienie przepisu prowadziło do wątpliwości co do jego interpretacji i zależności pomiędzy tym przepisem a przepisami o cenach transferowych.  Najważniejsze informacje na ten temat pojawiają się w art. 16 ust. 1 pkt 15b ustawy o CIT.

3. Zmiana i doprecyzowanie przepisów dot. przerzuconych dochodów

Przepisy dotyczące podatku od przerzuconych dochodów budziły istotne wątpliwości. W celu ich ograniczenia zaproponowano następujące zmiany:

• Nowelizacja pojęcia stosowanego w art. 24aa oraz wprowadzenie przepisów w zakresie podstawy opodatkowania
• w odniesieniu do podmiotu powiązanego, na rzecz którego ponoszone są koszty, wprowadza się warunek.
  Podmiot ten nie może mieć siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• wprowadzono warunek dotyczący 50% przychodów uzyskiwanych przez podmiot powiązany oraz warunek
  dotyczący przenoszenia przychodów na rzecz innego podmiotu, które muszą wynosić co najmniej 10%,

preferencyjne opodatkowanie ustala się w szczególności w oparciu o stawkę podatku dochodowego niższą niż 14,25%. Stawkę tę ustala się na podstawie stawki nominalnej obowiązującej podmiot powiązany w państwie jego siedziby,
zarządu, zarejestrowania lub położenia, z uwzględnieniem związanych z danym przychodem odliczeń od podstawy
opodatkowania, podatku lub zwrotów podatku oraz bez uwzględnienia kwoty kosztów związanych z tym przychodem.

4. Podatek u źródła – WHT

Od 1 stycznia 2019 r. obowiązuje mechanizm poboru podatku u źródła, nazywanego w skrócie mechanizmem pay&refund (na podstawie art. 26 ust. 2e i nast. ustawy CIT oraz art. 41 ust. 12 i nast. ustawy PIT). Projektowane zmiany w przepisach miały na celu złagodzenie tej praktyki.

Zmiany zakładają przede wszystkim:

• wydłużenie terminów do złożenia tzw. oświadczenia pierwotnego i tzw. oświadczenia następczego oraz wydłużenie ważności tego pierwszego oświadczenia do końca roku podatkowego; płatnik będzie mieć więcej czasu na przygotowanie się do złożenia tych oświadczeń i że złożenie oświadczenia pierwotnego pozwoli nie stosować mechanizmu pay & refund do końca roku podatkowego płatnika,
• szczególne rozwiązanie dla płatników w kontekście oświadczeń złożonych w 2022r. (art. 23 ust. 10 projektu ustawy)
• uchylenie obowiązku emitenta co do poinformowania podatników o warunkach zwolnienia i złożenia do organu podatkowego oświadczenia o dochowaniu należytej staranności.

Nowelizacja ustawy obejmuje zwolnienie z niektórych obowiązków płatników w zakresie opodatkowania u źródła odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych.

5. Nowelizacja przepisów dot. opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek 

Zmiany w przepisach charakteryzują się bez wątpienia doprecyzowaniem terminu do złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego,

zmianą w zakresie określenia dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w sytuacji wykorzystywania składników majątku (np. pojazdów osobowych) w celu działalności gospodarczej oraz innych celów  niezwiązanych z działalnością gospodarczą,

zmianę w przepisach dotyczą warunku wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z tytułu korekty wstępnej. Nowelizacja określa, że termin wygaśnięcia zobowiązania w całości nadchodzi po 4 latach podatkowych. A więc upływie co najmniej jednego pełnego okresu opodatkowania ryczałtem,

wskazanie w treści przepisu, że w przypadku zapłaty podatku od dochodu z przekształcenia w całości, podatnik jest zobowiązany uiścić podatek w terminie przewidzianym na złożenie zeznania CIT-8 za rok podatkowym poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem,

zmianę terminu zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku na pokrycie strat (dot. również zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy) oraz ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto;

propozycja przedłużenia terminu do zapłaty podatku do końca 3-go miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym został dokonany podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, wypłata zaliczki na poczet dywidendy lub dyspozycja dochodu z tytułu zysku netto po zakończeniu opodatkowania formą ryczałtu,

zmiana przepisów dotyczących warunków uprawniających do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w zakresie wydatków ponoszonych przez podatnika na zatrudnienie osób fizycznych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę.

6. Polska spółka holdingowa

Korzystne zmiany czekają PSH, ponieważ uaktualnione przepisy zakładają dodanie prostej spółki akcyjnej do podmiotów uprawnionych do działania w tym systemie. Przede wszystkim podmioty te będą mogły korzystać ze 100% zwolnienia dywidend z CIT. Zwolnienia, które dotychczas było zwolnieniem działającym w niepełnym, 95% zakresie. W ramach PSH krajowa spółka zależna może korzystać ze zwolnienia przewidzianego dla specjalnej strefy ekonomicznej lub Polskiej Strefy Inwestycji.

 7. Zmiany w dokumentacji dla transakcji z rajami podatkowymi

Nowelizacja ustaw CIT przede wszystkim zakłada:

• rezygnację z obowiązku tworzenia dokumentacji cen transferowych do pośrednich transakcji rajowych poprzez całkowite uchylenie przepisów w tym zakresie – art. 11i pkt 2 i art. 11o ust. 1a i 1b ustawy o CIT.

Wartym uwagi jest przede wszystkim fakt, że w praktyce oznacza to brak obowiązków związanych z zachowaniem należytej staranności w zakresie weryfikacji pośrednich transakcji rajowych, których wartość za rok podatkowy przekracza 500.000,00 zł, a rzeczywistym właścicielem należności będącej ich przedmiotem jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w tzw. raju podatkowym lub zachodzi domniemanie, że taki podmiot jest rzeczywistym właścicielem.

Praktyka pokazała, że w rezultacie obalenie domniemania dla wielu podmiotów było wręcz niemożliwe.

• Podwyższenie progów dokumentacyjnych, których przekroczenie powoduje powstanie obowiązku dokumentacyjnego w zakresie bezpośrednich transakcji z podmiotami z rajów podatkowych.
  
  Obecny próg dokumentacyjny wynosi 100 tys. zł. Ustawa wprowadza nowe progi: 2,5 mln zł – dla transakcji finansowych oraz 500 tyś. zł – dla transakcji innych niż finansowe.
  

Wskazane zmiany wchodzą w życie z mocą wsteczną od dnia 1 stycznia 2021 r.