Rewolucja w prawie pracy: co czeka pracodawców?

Przepisy prawa pracy w aktualnym brzmieniu już nastręczają pracodawcom wystarczająco dużo wątpliwości oraz trudności. Teraz wielkimi krokami zbliża się nowelizacja Kodeksu pracy. Przyczyną wprowadzenia zmian są przede wszystkim wymogi dwóch dyrektyw unijnych.

Są nimi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracowania w Unii Europejskiej oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Drogi przedsiębiorco!

Jeśli zatrudniasz pracowników, to już powinieneś jak najszybciej zapoznać się z projektami proponowanych zmian w prawie pracy.

Najważniejsze zmiany w prawie pracy dotyczące umów o pracę to:

• Umowa na okres próbny: obecnie umowa na okres próbny może trwać nawet 3 miesiące. W proponowanych zmianach umowę o pracę na okres będzie można zawrzeć na okres nieprzekraczający:

1) 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;

2) 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Tu strony będą mogły wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny ww. okresy, jednak nie więcej niż o miesiąc. Ale tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy.

• Umowa o pracę na czas określony: obecnie pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony z zachowaniem okresu wypowiedzenia bez wskazywania przyczyny. To znacznie ułatwia procedurę „rozstania” z pracownikiem i zmniejsza prawdopodobieństwo spraw sądowych.  

W proponowanych zmianach nie tylko wypowiedzenie przez pracodawcę umów o pracę zawartych na czas nieokreślony będzie wymagało wskazania przyczyny. Dotyczy to również umów o pracę zawartych na czas określony.

Ponadto, pracodawcy będą zobowiązani do przeprowadzenia konsultacji z reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową w zakresie zamiaru wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas określony podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Organizacja związkowa będzie miała 5 dni od otrzymania zawiadomienia od pracodawcy na zgłoszenie zastrzeżeń.

• Rozszerzenie obowiązku informacyjnego pracodawcy przewidzianego w art. 29 § 3 Kodeksu pacy, tzw. informacja dodatkowa. Dotychczas pracodawca miał obowiązek informowania pracownika na piśmie o wielu kwestiach. W dodatku nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę. Kwestie dotyczyły obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego urlopu wypoczynkowego. Musiał również wskazać długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę i układ zbiorowy pracy, którym pracownik jest objęty. Dodatkowo także (jeżeli  pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy) o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności.

Przewidywane zmiany po pierwsze wprowadzają możliwość wykonania ww. obowiązku przez pracodawcę w postaci papierowej lub elektronicznej. Po drugie znacznie rozszerzają jego  zakres.

Kolejna zmiana w prawie pracy. Pracodawca będzie miał obowiązek informowania między innymi o:

– przysługujących pracownikowi przerwach w pracy,

– dobowym i tygodniowym odpoczynku,

– zasadach dotyczących pracowania w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią,

– w przypadku pracy zmianowej – zasadach dotyczących przechodzenia ze zmiany na zmianę,

– w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy – zasadach dotyczących przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy,

– innych niż uzgodnione w umowie o pracę przysługujących pracownikowi składnikach wynagrodzenia oraz świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych,

– obowiązującej procedurze rozwiązania stosunku pracy, w tym o wymogach formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminie odwołania się do sądu pracy,

– prawie pracownika do szkoleń zapewnianych przez pracodawcę. W szczególności o liczbie przysługujących pracownikowi dni szkoleń w roku kalendarzowym oraz o polityce szkoleniowej pracodawcy.

Te i inne zmiany w prawie pracy, jak chociażby dotyczące urlopów macierzyńskich, urlopów ojcowskich, zasiłków macierzyńskich, wejdą w życie niebawem. Warto się do nich przygotować.