Zmiany i nowe obowiązki w prawie transportowym

Z końcem stycznia zakończyły się prace nad ustawą wprowadzającą poprawki w przepisach dotyczących transportu drogowego. O projekcie nowelizacji pisaliśmy już wcześniej. Natomiast 27 stycznia br. Prezydent podpisał jej ostateczny kształt. Tym samym zmiany przepisów prawa transportowego to już rzeczywistość.

Tranzyt międzynarodowy to nie podróż służbowa.

Pierwsze regulacje zaczęły obowiązywać od 2 lutego 2022 roku. Najważniejsza dotyczy kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych. Taki kierowca nie jest w podróży służbowej w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Jednocześnie do takiego kierowcy stosuje się w zakresie ustalania podstawy wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych przepisy dotyczące osób zatrudnionych w kraju i przebywających czasowo za granicą, a w zakresie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przepisy dotyczące pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców. Nie dotyczy to kierowców wykonujących transport krajowy, w ich przypadku delegacje pozostaną tak jak dotychczas.

Wyprowadzenie dyrektyw europejskich.

To nie koniec zmian. Od 2 lutego 2022 roku na terenie UE kierowcy podlegają pod nową dyrektywę o delegowaniu pracowników, w tym pod zagraniczne układy zbiorowe i wszystkie dodatki w nich zawarte. Wyłączone z tego obowiązku są przejazdy tranzytowe oraz transport bilateralny (tj. dwustronny) z Polski i do Polski na podstawie indywidualnej umowy z innym krajem.

Zmiany natomiast dotyczą tzw. przewozów kabotażowych i przewozów typu cross-trade (przerzuty).

Doprecyzowanie przepisów.

Ustawa doprecyzowuje również przepisy dotyczące dostępu do zawodu przewoźnika drogowego. Chodzi na przykład o wymagania związane z posiadaniem siedziby przedsiębiorcy, w której będzie dostęp do oryginałów dokumentów dotyczących głównej działalności transportowej prowadzonej przez przedsiębiorcę. Wprowadzony został również obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych na terytorium Polski.  Doprecyzowano przepisy dotyczące wykonywania przewozów kabotażowych w Unii Europejskiej, z uwzględnieniem zasad wykonywania i kontroli takich operacji transportowych w Polsce. Mianowicie ponowny przewóz kabotażowy tym samym pojazdem samochodowym (lub w przypadku zespołu pojazdów – pojazdem samochodowym tego samego zespołu pojazdów) może być wykonany po wykonaniu przewozu międzynarodowego oraz po upływie czterech dni od dnia zakończenia poprzedniego przewozu kabotażowego wykonanego bez zezwolenia, na podstawie umowy międzynarodowej.

Niezbędne dokumenty.

Dodatkowo kierujący pojazdem samochodowym, z którego dokonano całkowitego albo częściowego rozładunku rzeczy przywiezionych z zagranicy na terytorium RP, obowiązany jest mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionych osób faktury za wykonane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi przewozowe, dowód potwierdzający wykonanie poprzedniego przewozu międzynarodowego oraz każdego kolejnego przewozu kabotażowego.

Ewidencja czasu pracy.

Nowelizacja nakłada na pracodawców również obowiązek tworzenia szczegółowej ewidencji czasu pracy dla kierowców, z wyszczególnionymi składnikami na podstawie danych z karty kierowców i tachografów. Ewidencja czasu pracy ma obejmować następujące dane liczbowe:

• przepracowane godziny oraz godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy,
• godziny przepracowane w porze nocnej,
• godziny nadliczbowe,
• dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia,
• godziny dyżuru z uwzględnieniem dokładnego czasu rozpoczęcia i zakończenia, ze wskazaniem, czy jest to dyżur pełniony w domu,
• rodzaj i wymiar zwolnień od pracy,
• rodzaj i wymiar innych  usprawiedliwionych nieobecności w pracy,
• wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy.

Te zmiany wchodzą w życie po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. Przy czym pracodawcy muszą pamiętać także o obowiązku przechowywania ewidencji czasu pracy przez wydłużony okres, tj.  przez 10 lat po zakończeniu okresu nią objętego.