Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej jako sankcja niewykonania obowiązków wynikających z ustawy o prawie upadłościowym i naprawczym

Niewykonywanie obowiązków zawartych w ustawie o prawie upadłościowym związane jest z różnymi konsekwencjami. Są to sankcje cywilne lub karne, które grożą za uchybienie obowiązkowi złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jest jednak jeszcze trzeci – pośredni rodzaj sankcji – zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Przesłanki orzeczenia zakazu różnią się w zależności od podmiotu, na którym ciążyły określone obowiązki. Zakaz może być orzeczony wobec:

a) dłużnika (lub osób zarządzających dłużnikiem niebędącym osobą fizyczną) jeżeli:

– nie złożył w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości;

– nie wykonał w toku upadłości ciążących na nim obowiązków ustawowych, orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, bądź też gdy w inny sposób utrudniał postępowanie;

– w toku postępowania upadłościowego ukrywał, niszczył lub obciążał majątek wchodzący w skład masy upadłości;

– co najmniej raz ogłoszono wobec niego upadłość, z umorzeniem jego zobowiązań po zakończeniu postępowania upadłościowego;

– ogłoszono upadłość nie dawniej niż 5 lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości;

– niewypłacalność jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa;

b) osoby faktycznie zarządzającej, jeżeli istotnie przyczynił się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie;

c) osoby zobowiązanej do wskazania lub wydania majątku lub dokumentów, w sytuacji braku wykonania tego obowiązku.

Dodatkowo przy orzekaniu zakazu sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań. W szczególności istotne znaczenie mają działania powodujące obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego, a także rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli.

Zakaz może zostać orzeczony na okres od 1 do 10 lat i pozbawia daną osobę prawa do:

• prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej,

• pełnienia m.in. funkcji: zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, reprezentanta lub pełnomocnika spółki handlowej.

Postępowanie w przedmiocie orzeczenia zakazu może zostać wszczęte tylko na wniosek uprawnionych podmiotów, do których należą:

• wierzyciel,

• tymczasowy nadzorca sądowy,

• zarządca przymusowy,

• syndyk,

• prokurator,

• Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,

• Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego.

Niewykonywanie obowiązków zawartych w ustawie prawa upadłościowego wiążę się z poważnymi konsekwencjami. Podstawowym celem instytucji zakazu prowadzenia działalności gospodarczej jest wyeliminowanie z obrotu gospodarczego podmiotów nierzetelnych, szkodzących innym jego uczestnikom. Podejmując działalność gospodarczą warto mieć na uwadze, iż nieregulowanie zobowiązań finansowych przedsiębiorstwa naraża na ryzyko orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w przyszłości.

zespół kancelarii cw