Jednostronny odbiór robót budowlanych

Do naszej kancelarii w ostatnim czasie zawitał klient z problemem dotyczącym końcowego odbioru robót budowlanych, których był wykonawcą. Jego problem polegał na tym, że inwestor, będący drugą stroną umowy, nie chciał przystąpić do końcowego odbioru robót budowlanych. Zgodnie z postanowieniami umowy, faktura końcowa mogła zostać wystawiona przez naszego klienta dopiero po podpisaniu przez strony protokołu odbioru końcowego. W tym wypadku brak było podstaw do wystawienia faktury, a w konsekwencji uzyskanie wynagrodzenia od inwestora. Inwestor wielokrotnie informował, że w przypadku wystawienia faktury bez protokołu, odeśle ją wykonawcy bez księgowania i zapłaty. Od daty zakończenia prac do pojawienia się klienta w naszym biurze minęło prawie 60 dni. To dużo czasu.

Wyjaśniliśmy naszemu klientowi, że zgodnie z przepisami¹ inwestor ma obowiązek odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Doradziliśmy także by sam wyznaczył inwestorowi terminu odbioru wykonanych prac pod rygorem dokonania przez wykonawcę tzw. jednostronnego odbioru robót budowlanych. Taka możliwość została wskazana wprost przez Sąd Najwyższy², który potwierdził, że sporządzenie jednostronnego protokołu odbioru prac budowlanych przez wykonawcę jest dopuszczalne, jeżeli od jego sporządzenia uzależniona jest zapłata wynagrodzenia. Blokuje się w ten sposób potencjalną możliwość negatywnego odziaływania inwestora na wykonawcę lub podwykonawcę w przypadku umowy z generalnym wykonawcą. Taki mechanizm obronny ma na celu niedopuszczenie do sytuacji, w której to inwestor korzystałby z wybudowanego obiektu bez zapłaty wynagrodzenia na rzecz wykonawcy.

Zgodnie z naszą rekomendacją, klient wezwał inwestora do odbioru robót pod rygorem skorzystania z wyżej wskazanego mechanizmu. Inwestor na pismo nie odpowiedział. W tej sytuacji wykonawca dokonał jednostronnego protokolarnego odbioru robót. Na tej podstawie wystawił fakturę za wykonane prace i wraz z protokołem wysłał ją inwestorowi. Po naszym piśmie, w którym wskazaliśmy na skuteczność takiego odbioru robót, inwestor uiścił na rzecz naszego klienta pełną kwotę wynagrodzenia zgodnie z wystawioną fakturą.

zespół kancelarii cw

1. Art. 647 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.).
2. Wyrok Sądu Najwyższego z 4 lipca 1998 roku, II CKN 673/97.