Podatniku, uważaj na zajęcie konta bankowego!

Jeżeli osiągasz dochody opodatkowane w Polsce, brak zapłaty podatków może wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami. W przypadku braku uiszczenia zaległości podatkowej Urząd Skarbowy ma bardzo szerokie uprawnienia, włączając w to nawet zajęcie konta bankowego dłużnika. Organy skarbowe mają kilka możliwości zajęcia rachunków bankowych i niestety coraz częściej z nich korzystają.

Etapy działania fiskusa – procedura standardowa

• Na początkowym etapie Urząd Skarbowy dokonuje windykacji w zakresie zaległości podatkowej. Takie działania mają na celu poinformować dłużnika o zaległości i zdyscyplinować do spłaty zadłużenia.
  • Windykacja może przybrać różne formy, włączając w to SMSy, telefony, lub wiadomości e-mail. W ramach windykacji podatnik może dowiedzieć się również m.in. o:
    • terminie płatności podatku,
    • wysokości zadłużenia lub odsetek w przypadku braku zapłaty podatku,
    • możliwości zajęciu rachunku bankowego przez komornika skarbowego.
• W momencie „wezwania windykacyjnego” to podatnik ponosi związane z tym dodatkowe koszty. Finalnie organ skarbowy wysyła do dłużnika pismo wzywającego do spłaty należności.
  • Aby uniknąć zajęcia rachunku bankowego podatnika powinien w terminie 7 dni od uzyskania wezwania wpłacić całą należność do urzędu skarbowego.
• Po ww. okresie Urząd Skarbowy blokuje środki aż do uzyskania zaległej sumy wraz z należnymi odsetkami.

Nadwyżką środków podatnik może dowolnie rozporządzać.

Warto podkreślić, że bank mimo podejmowania faktycznych czynności zajęcia rachunku bankowego, nie prowadzi egzekucji. Wszelkie kwestie związane z warunkami zajęcia rachunku bankowego należy negocjować z komornikiem skarbowym.

Czynności zajęcia rachunku bankowego wyglądają następująco:

• powstanie zaległości podatkowej,
• zawiadomienie banku podatnika o zajęciu rachunku przez komornika skarbowego,
• poinformowanie dłużnika o wszczęciu postępowania egzekucyjnego.

Bank w przypadku zajęcia rachunku bankowego jest zobligowany do:

• wstrzymania wypłaty świadczeń na rzecz dłużnika,
• przekazania określonej w wezwaniu Urzędu Skarbowego kwoty na rachunek US.

Warto podkreślić, że komornik skarbowy ma możliwość zajęcia wszystkich kont podatnika oraz zablokowanie zarówno bieżących jak i przyszłych przelewów, a samo odblokowanie rachunku bankowego jest możliwe dopiero po powiadomieniu banku o spłaceniu zobowiązania.

Blokowanie rachunków bankowych w ramach przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (STIR) – metoda niestandardowa

Wraz z wprowadzeniem STIR to polskiego porządku prawnego organy skarbowe mają możliwości wytypowania wybranych transakcji mających na celu wyłudzenie podatku.

W przypadku, gdy zgodnie z analizą ryzyka i wyliczeniami algorytmu wyniknie, że podatnik może wykorzystywać działalność banków lub SKOK-ów do celów mających związek z wyłudzeniami, Szef KAS może zażądać od banku blokady rachunku bankowego.

Na zajęcie rachunku bankowego w ten sposób szczególnie narażone są:

• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
• osoby prawne,
•  jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

Blokada środków podatnika może trwać nie dłużej niż 72 godziny (z wyłączeniem dni wolnych od pracy).

Szef KAS musi mieć potwierdzone informacje wskazujące na możliwość wyłudzeń skarbowych.

• W praktyce szef KAS, mając obawy co do braku wykonania istniejącego lub mającego powstać zobowiązania podatkowego, lub zobowiązania z tytułu odpowiedzialności podatkowej osób trzecich (dotyczy świadczeń powyżej 10 tys. euro), ma możliwość wydania postanowienia o przedłużeniu terminu na czas oznaczony, ale nie dłużej niż 3 miesiące.
• Negatywną praktyką jest, że podatnik dowiaduje się często o fakcie zajęcia rachunku bankowego dopiero po czasie, nie mogąc przykładowo wypłacić własnych środków finansowych.
• Dodatkowo bank nie ma możliwości poinformowania podatnika o przyszłym zajęciu konta z uwagi na ewentualne wypłaty, jakie mogłyby nastąpić.

O ile wprowadzenie sztucznej inteligencji  w celu wykrywania wyłudzeń skarbowych należy uznać za słuszne, to niestety szeroki katalog przesłanek umożliwiających zajęcie konta podatnika sprawia, że ta instytucja jest stosowana zbyt często.

Należy mieć nadzieję, że w przyszłości tego typu rozwiązania ulegną odpowiednim zmianom.